چکیده

شمال غربی فلات مرکزی ایران به عنوان منطقه ای با اقلیم به شدت خشک شناخته می شود. در دهه اخیر بر اثر تغییرات اقلیمی و نیز استفاده‌های کنترل نشده و بیش از حد از منابع آب زیرزمینی، کیفیت و کمیت منابع آبی در این مناطق کاهش یافته است. اما در رابطه با تاثیرات شرایط سخت محیطی بر ارگانیسم‌های وابسته به آب شیرین در این منطقه اطلاعات بسیار کمی موجود است و در نتیجه تدوین استراتژی‌های مناسب حفاظتی برای این منطقه ممکن نیست. Ischnura elegans که شناخته شده ترین گونه از جنس Ischnura در ایران است، یک گزینه مناسب برای مطالعات مربوط به دینامیک جمعیت است. در این مطالعه به عنوان اولین قدم در راستای تدوین برنامه‌های حفاظتی، تاثیرات شرایط زیستگاهی منابع آبی و شرایط نمونه برداری بر فراوانی و احتمال دیده شدن (detection probability) گونه‌ی I. elegans بررسی شد. 39 منبع آبی مورد بررسی قرار گرفت. فراوانی گونه مورد نظر با استفاده از مدل های N-mixture تک بازدید در محیط نرم افزار Rمورد آنالیز قرار گرفت. بر اساس مدل نهایی به دست آمده زمان نمونه برداری (ساعت پس از طلوع آفتاب) بر دیده شدن و رکورد افراد گونه‌ی I. elegans اثر منفی دارد. کیفیت زیستگاه و درجه حرارت آب بر فراوانی این گونه به صورت مثبت تاثیر می گذارند. بر اساس مشاهدات ما تخریب زیستگاه‌های مربوط به منابع آب شیرین در مناطق مرکزی ایران شدید است به طوری که حتی گونه‌ی مقاوم و فرصت طلبی مانند I. elegans هم در بسیاری از این منابع قادر به بقا نمی باشد، بنابراین می توان نتیجه گرفت که گونه های حساس تر در معرض خطر انقراض منطقه ای هستند و این امر نشان دهنده ضرورت اجرای یک برنامه حفاظتی برای منابع آب شیرین در مناطق مرکزی ایران است.

کليدواژه ها

سنجاقک شکلان، آسیابک ها، کیفیت زیستگاه، مدل سازی، اقلیم خشک

کد مقاله / لینک ثابت به این مقاله

برای لینک دهی به این مقاله، می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است :

نحوه استناد به مقاله

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:
, 1399 , بررسی تاثیر کیفیت زیستگاهی منابع آبی بر فراوانی گونه Ischnura elegans (Coenagrionide) در شمال غربی فلات مرکزی ایران , اولین کنفرانس ملی تنوع زیستی فارس