چکیده

با توجه به جهانی شدن بحران آب، لزوم برنامه ریزی و مدیریت مطلوب در حفظ و بقای آب و استفاده بهینه از این منابع از مهمترین برنامه های توسعه هر کشور می باشد. به منظور بهره گیری از حداکثر راندمان آب در بخش کشاورزی و آبیاری، ايجاد شبكه هاي مدرن آبیاری و زهکشی با مشارکت بهره برداران، گام بزرگی در جهت استفاده بهینه از آب می باشد. همچنین امروزه توجه ویژه ای به ظرفیت سازی و ایجاد زیرساختهای اجتماعی در طرحهای منابع آب شده و بهره برداران را به عنوان عوامل انسانی پروژه ها ارزش و اهمیت ویژه ای قائل شده اند، لذا مشارکت فعالانه بهره برداران در تمامی مراحل اجرای طرحها و ظرفیت سازی در بخشهای خصوصی و تعاونی ها به منظور مدیریت طرحهای منابع آب مورد توجه قرار داده اند. مشارکت فرآیندی است که اثرات مثبت و سازنده آن در زمان حال نمود چندانی نداشته و منافع حاصل از آن را می بایست در آینده جستجو کرد. برای مشارکت کردن بهره برداران در پروژه ها,عناصری همچون رضایت,آگاهی در امر مشارکت,اختیار داشتن در تصمیم گیری ها و مداخله در فعالیت ها الزامی است در این صورت بهره برداران با مشارکت در طرحها خود را ذینفع و مسئول دانسته و احساس در حاشیه بودن نمی کنند. اجرای طرحها در صورتی که با مشارکت کشاورزان صورت پذیرد نه تنها منجر به کاهش هزینه ها توسط کشاورزان خواهد شد بلکه بار مالی دولت را نیز کاهش داده و به تدریج می توان با واگذاری مدیریت نگهداری وبهره برداری به کشاورزان در قالب تشکلهای آب بران بستر مناسب برای شکوفایی بخش کشاورزی و رونق اقتصادی مناطق محل اجرای این پروژه ها را فراهم نمود. همچنین با مشارکت مردم در طرحها، مقاومت و مخالفتهای مردمی در پروژه ها حذف گردیده و توان اجرایی و اقتصادی آنان نیز در اختیار پروژه قرار گرفته و بهره برداری از پروژه ها با سرعت بیشتری صورت خواهد گرفت. همچنین بهره برداران با احساس مالکیت بر طرحها، مسئولیت پذیری و نگهداری بهینه از تاسیسات ایجاد شده، افزایش خواهد یافت. مشاركت كشاورزان نبايد تنها جنبه كمكهاي مالي داشته باشد بلكه بايد در كليه مراحل برنامه ريزي، اجراء و بهره برداري از شبكه ها نیز مشاركت داشته باشند. بنابراین در یک فرآیند مشارکتی و با مشاركت بهره برداران در قالب تشکلها و سازمانهای مردمی در مديريت آبياري و استفاده از دانش بومي منطقه، می توان گامي مؤثر در جهت شکوفایی کشاورزی و توسعه پايدار برداشت.

کليدواژه ها

منابع آب، مشاركت، تشكل هاي آب بران، انتقال مديريت آبیاری، توسعه پایدار

کد مقاله / لینک ثابت به این مقاله

برای لینک دهی به این مقاله، می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است :

نحوه استناد به مقاله

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:
, 1395 , بررسی نقش مشارکت بهره برداران در اجرا و مدیریت طرحهای منابع آب , ششمین کنگره ترویج و آموزش در مدیریت کشاورزی و منابع طبیعی