چکیده

سیلاب همه ساله خسارات شدیدی را در نقاط مختلف کره زمین به خصوص در نواحی روستایی کشور های در حال توسعه به جای می-گذارد. دامنه خسارات این بلای طبیعی فراتر از خسارات مادی و زیر بنایی بوده و تا مرز نابودی کار و زندگی در جوامع آسیب دیده پیش می رود. استان گلستان یکی از استان های سیل خیز کشور همه ساله با سیلاب های متعددی روبرو است که برخی از این سیل ها، به مانند سیلی که در مرداد 1380 به وقوع پیوست، جز مخرب ترین سیل هایی هستند که در سراسر جهان رخ می دهند. هدف از این پژوهش مطالعه پدیده سیلاب، خسارت ها و علل وقوع آن در استان گلستان، شناسایی راهکار های کاهش اثرات مخرب آن و بررسی نقش مردم محلی در مدیریت ریسک این پدیده بود. در این تحقیق، از روش مطالعه کتابخانه ای و اسنادی استفاده شده است. طبق نتایج دو دسته راهکار در مدیریت سیلاب وجود دارد که به کارگیری ترکیبی از این راهکار ها موجب تاب آوری جوامع در برابر خطرات سیلاب می گردد. از جمله راهکار های سازه ای می توان به احداث سد، سیل بند و کانال انحراف سیلاب اشاره نمود و از بین راهکار های غیر سازه ای نیز می توان ایجاد سامانه پیش بینی و هشدار سیلاب، پهنه بندی و شناسایی مناطق پر خطر از نظر وقوع سیلاب، تخلیه مناطق سیل زده، بیمه سیلاب، تنوع بخشی معیشت و بهره گیری از مشارکت های مردمی، توان محلی و دانش بومی در مقابله با این پدیده را نام برد. از بین تمامی راهکارها، نظام های پشتیبانی مشارکت اجتماعات در برابر سیلاب به عنوان یک رهیافت سیستمی یکی از ابزارهای ضروری برای مدیریت ریسک سیلاب می باشد. تمامی برنامه های مدیریت ریسک بایستی نقش حیاتی سازمان های مردم نهاد و شبکه های اجتماعی را به رسمیت شناخته و حمایت کنند. چرا که توجه به مشارکت مردمی، ظرفیت های محلی و تلفیق دانش بومی با دانش نوین، ضمانت اجرایی پایدارتری در پروژه های مدیریت ریسک سیلاب ایجاد می کند.

کليدواژه ها

تغییر اقلیم، سیلاب، مدیریت ریسک، مشارکت مردمی، استان گلستان

کد مقاله / لینک ثابت به این مقاله

برای لینک دهی به این مقاله، می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است :

نحوه استناد به مقاله

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:
, 1395 , بررسی سیر وقوع سیلاب در استان گلستان و شناسایی راهکارهای مدیریتی آن , ششمین کنگره ترویج و آموزش در مدیریت کشاورزی و منابع طبیعی