چکیده

در فرایند ترویج و توسعه محصولات کشاورزی یکی از روش های شاخص و کارآمد برای استفاده از نیروی انسانی ماهر و متخصص شناسایی، انتخاب، معرفی و بکارگیری تولید کنندگان نمونه بخش کشاورزی می باشد. در کشورهای مختلف جهان نیز از نیروهای داوطلب مردمی و رهبران محلی در ترویج روستایی و کشاورزی با عنوان هایی چون کشاورزان رابط، مددکاران ترویجی، کشاورزان نمونه و غیره با اهدافی چون الگوسازی این افراد برای سایر کشاورزان و تولیدکنندگان، استفاده از آنان به منظور اشاعه نوآوریهای سودمند، بهره گیری از این افراد جهت برقرای ارتباط با سایر کشاورزان و تولیدکنندگان، تسهیل گری در فرایند توسعه روستایی و همچنین به منظور اطلاع رسانی ترویجی استفاده می شود. کشاورزان نمونه در حقیقت آن دسته از روستائیانی هستند که در حرفه و پیشه خود پیشرو بوده و دارای سطح بالایی از کمیت و کیفیت عملکرد می باشند و از آنها انتظار می رود تسهیلگر اشاعه نوآوریهای فنی و انتقال دهنده دانش و اطلاعات خود به سایر کشاورزان باشند. اینان با خلاقیت، تفکر و عزمی کامل، ایده هاي نو را به کار گرفته و منطق کارشناسی را در تولید نهادینه کرده و توانسته اند به عنوان برترین هاي تولید در بخش کشاورزي، خود را به جامعه معرفی کنند. کشاورزان نمونه می توانند با عرضه توانمنديها و مهارتهاي خود در پهنه تولید، یکی از ارکان ترویج و آموزش کشاورزي کشور باشند و با ایجاد ارتباط صمیمانه و گسترده با سایر تولید کنندگان، حلقه انتقال دانش و مهارت از تحقیقات تا مزرعه را کامل نموده و نقش خود را به عنوان الگوي عینی تولیدکننده موفق کامل نمایند. بررسی میزان تولید کشاورزان نمونه در واحد سطح در محصولات مختلف حاکی از آن است که عملکرد آنها به مراتب بیشتر از متوسط عملکرد کشاورزان کشور می باشد بنابراین استفاده از تجربیات چنین کشاورزانی که نمونه های عینی و عملی تولید در کشور می باشد به عنوان یک روش ترویجی موثر ضروری به نظر می رسد و بایستی از این پتانسیل به نحو شایسته در جهت افزایش تولید سایر کشاورزان بهره برداری شود. با یک نگاه اجمالی به تولیدات کشاورزان نمونه در می یابیم که میانگین تولید آنها در محصولات مختلف 4 تا 10 برابر تولید سایر بهره برداران می باشد اطلاعات به دست آمده پیرامون عملکرد کشاورزان نمونه در تحقيق حاضر نشان می دهد که متوسط عملکرد گندم دیم در کشور و استان در سال 1390 به ترتیب 976 و 811 کیلوگرم در هکتار بوده و کشاورز نمونه گندم کار دیم کشور که در سال 1390 از شهرستان هشترود استان آذربایجان شرقی انتخاب شده، 4090 کیلوگرم در هکتار عملکرد داشته است بنابراین متوسط عملکرد كشاورز نمونه در واحد سطح حدود 2/4 برابر متوسط عملکرد تولید كشور و 5 برابر متوسط عملکرد تولید استان آذربایجان شرقی در سال زراعی مذكور می باشد و اهمیت موضوع در این است که این اختلاف تولید در واحد سطح ناشی از چیست؟ لذا ضروری به نظر می رسد تا عواملی که در افزایش عملکرد این قبیل کشاورزان نمونه موثر هستند مورد شناسايي قرار گرفته و عواملی که با شرایط سایر کشاورزان سازگار و قابل اجرا است بیش از پیش تقویت شده و نسبت به ترویج آنها اقدام شود زيرا نگرش ویژه به کشاورزان نمونه و استفاده از تجربیات و نظرات سازنده آنها بهره وری در تولید را افزایش داده و ضمن تحقق خودکفایی، کشور ما را به یکی از صادر کنندگان منطقه تبدیل خواهد کرد.

کليدواژه ها

آذربايجان شرقي، روش ترويجي، كشاورزان نمونه،گندم كار دیم.

کد مقاله / لینک ثابت به این مقاله

برای لینک دهی به این مقاله، می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است :

نحوه استناد به مقاله

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:
, 1395 , بررسي شناسايي، انتخاب و معرفي كشاورزان نمونه به عنوان يك روش مؤثر ترويجي(مطالعه موردي كشاورز نمونه گندم كار ديم استان آذربايجان شرقي). , ششمین کنگره ترویج و آموزش در مدیریت کشاورزی و منابع طبیعی